×

DIZRAELI I ISTOČNO PITANJE II izdanje

Miloš Ković

U drugom izdanju izuzetne knjige autor donosi celovitu rekonstrukciju Dizraelijevih shvatanja o Istočnom pitanju i njegove politike u Velikoj istočnoj krizi, na osnovu ukrštanja raznorodne izvorne građe, prikupljene u britanskim arhivima i bibliotekama, od privatne prepiske i romana, preko zapisnika skupštinskih debata i dnevne štampe, do poverljivih državnih dokumenata.

U istoriji Velike Britanije Bendžamin Dizraeli je zapamćen kao dvostruki premijer, utemeljivač modernog britanskog konzervativizma i popularni romanopisac. On je, međutim, u samo nekoliko sudbonosnih godina, odlučujuće uticao i na istoriju zemalja Balkanskog poluostrva.
U ovoj knjizi istraženi su najvažniji uticaji koji su, u svesti Bendžamina Dizraelija, počevši od njegove rane mladosti, uobličili uverenja koja će ga voditi u Velikoj istočnoj krizi i na Berlinskom kongresu, od 1875. do 1878. godine. Biografski pristup ukršten je s istorijom ideja, da bi, zatim, u analizi Dizraelijeve ključne uloge u Velikoj istočnoj krizi i sprovođenju odluka Berlinskog kongresa, intelektualna biografija bila proširena istorijom međunarodnih odnosa.
Jedinstvenu u istoriografiji, celovitu rekonstrukciju Dizraelijevih shvatanja o Istočnom pitanju i njegove politike u Velikoj istočnoj krizi autor je izneo na osnovu raznovrsne izvorne građe, od Dizraelijevih privatnih hartija, prepiske i romana, preko poverljivih dokumenata britanskog Ministarstva spoljnih poslova, ličnih fondova kraljice Viktorije i premijerovih najbližih saradnika, do zapisnika skupštinskih rasprava i dnevne štampe.

 

Miloš Ković

(Šabac 1969) je vanredni profesor Opšte istorije novog veka na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Beogradu. Predavač je i na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu i na Diplomatskoj akademiji Ministarstva spoljnih poslova Republike Srbije. Oblasti njegovog interesovanja su intelektualna istorija i istorija međunarodnih odnosa. Englesko, dopunjeno izdanje njegove knjige Dizraeli i Istočno pitanje (Clio, 2007) objavio je Oxford University Press, pod naslovom Disraeli and the Eastern Question (2011). Knjiga Srbi 1903–1914: Istorija ideja (Clio, 2015), koju je priredio i za koju je napisao deo tekstova, nagrađena je nagradom Matice Srpske Ilarion Ruvarac, za najbolje delo iz oblasti srpske istoriografije u 2015. godini. Pored niza stručnih članaka, štampanih u zemlji i inostranstvu, objavio je knjige Jedini put: Sile Antante i odbrana Srbije 1915. godine (Filip Višnjić, 2016) Uporišta: Članci, intervjui i besede (Catena mundi, 2016) i priredio knjige Gavrilo Princip: Dokumenti i sećanja (Prometej i Radio-televizija Srbije, 2014), Русский некрополь в Белграде: Символ исторической дружбы (sa M. Radojević) (Фонд „Русский некрополь“, Белград 2014).

Predgovor
I Dizraeli, Balkan i Osmansko carstvo (1804–1874)
1. Poreklo
Preci i li?nost oca
Rana uverenja, prve predstave o Balkanu
Pe?at vremena: konzervativizam i romantizam
Prvi porazi
2. The Grand Tour
Potraga za identitetom
Bajron kao uzor: romantizam i kult Istoka
Poreklo rusofobije: od Kaninga do Velingtona
Grand Tour kao društveni ritual
Po?etak puta: mavarska Španija
Malta: turski duvan i imperijalna solidarnost
Krf i Epir: od turskog dobrovoljca do engleskog diplomate
Poreklo turkofilije: ?ari Orijenta i klasna solidarnost
Peloponez i Atina: preziranje Grka
Carigrad: „proturske naklonosti“
Sirija i Sveta zemlja: isto?nja?ki identitet
Egipat: život „a la Turque“
3. Uspon: politika i književnost
„Alah je veliki“
Torijevski radikal: od Velingtona do Kaninga
Kontarini Fleming u bici kod Bitolja
Dizraeli i Isto?no pitanje
„Nacionalna tema“ u Alroju
Uspon Iskandera: Skenderbeg kao gr?ki patriota
Povratak me?u konzervativce i ulazak u Parlament
Mlada Engleska
Egipatske krize i nemiri u Srbiji: Palmerston i Meternih kao državni?ki uzori
Srpska kriza: sukob s Pilom i približavanje Palmerstonu
„Mojsijevski i muhamedanski Arapi“: rasne teorije u Koningzbiju
Tankred: obnovljeni imperijalizam i podela Turske
U vrhu stranke
„Protocionizam“ ili „turkofilija“
4. U?vrš?ivanje stavova:
Krimski rat i ministarske godine
Sukob s Gledstonom
Krimski rat: „dve škole“
„Vešta?ki ustanci“ na Balkanu
Novi imperijalizam i „instinkt za mo?“
Predsednik vlade: „žudnja za slavom“
Sa?uvati status quo: ustanak na Kritu, tvr?ave u Srbiji
Jevrejsko pitanje u Srbiji i Rumuniji
Slu?aj Gastona Febusa: od „helenizma“ do pravoslavlja
Povratak Rusije na Balkan
Prorok imperijalizma
II Lord Bikonsfild i Velika isto?na kriza (1875–1878)
1. „Opet to Isto?no pitanje“: od Nevesinjske puške do Berlinskog memoranduma
Preuzimanje poluga spoljne politike
Trojecarska pretnja i opasnost od izolacije
„Rat na vidiku“: premijerov prvi uspeh
Po?etak ustanka u Hercegovini: sumnje u Austrougarsku
„Ta užasna hercegova?ka afera“
Protivljenje autonomiji: sli?nost Bosne i Irske
Pritisak na Srbiju
„Prekrasni bankrot Turske“
Trijumf u Egiptu
Rusija i Austrougarska: dve carevine, ?etiri politike
Dizraeli protiv Andrašijeve note: „pogrešna u na?elu, opasna u praksi“
„Carica Indije“
„Veoma loše vesti iz Turske“
Berlinski memorandum: „tretiraju nas kao da smo Srbija ili Crna Gora“
Britanija preuzima glavnu re?
Premijerove pretnje i ponude
Bosna i Hercegovina kao „vazalna država“
„Potpuna zbunjenost Rusije“:
podrivanje Trojecarskog saveza
2. „Srpska zavera“ i „Bugarska zverstva“: srpsko-turski rat i pobuna javnog mnjenja
„Nužnost puštanja krvi“
„Kupiti Crnu Goru“
„Tvrdoglava drskost Srbije“
„Zverstva u Bugarskoj“
„Sramna srpska invazija“
Dogovor bez Britanije: Rajhštatski sporazum
„Poniženja u Parlamentu“
Povratak Gledstona
Plemi?ka titula i imperijalisti?ka strast
Lord Bikonsfild nudi pomo? knezu Milanu
„Bugarska agitacija“
Nepopustljivi premijer
Bikonsfildov plan za podelu Turske
Gledstonov pamflet i vrhunac agitacije
Pitanje Bikonsfildovih jevrejskih motiva
Uzdrmani premijer
Bikonsfild pristaje na nove balkanske autonomije
Govor u Ejlsberiju: „sramotan i nemoralan rat Srbije“
Misije Edmunda Monsona i Lojda-Lindzija
„Nigde nema takve kocke kao što je politika“: Rusija se okre?e Bugarskoj
Bikonsfildove pripreme za okupaciju Carigrada
Prvi sukob s Derbijem
3. Spasavanje Turske: Carigradska konferencija
i Londonski protokol
Bikonsfild i Derbi pristaju na konferenciju
Po?etak pregovora s Austrougarskom
Imenovanje lorda Solzberija: „morska bolest,
mnogo francuskog i neuspeh“
Govor u Gildholu: Britanija je spremna za rat
Rusija napušta Srbiju
„Evropska dinastija“ umesto nacionalnih država
Uputstva za Solzberija
„Fotijeva jeres“
Premijerove tajne poruke
Solzberi i Ignjatijev ocrtavaju granice Bugarske
Sablast Navarina: Bikonsfild i Derbi
protiv pritiska na Portu
Obnova jevrejskog pitanja u Srbiji i Rumuniji
„Solzberi je ve?i Rus od Ignjatijeva“
Neuspeh Carigradske konferencije: „Želeo bih da su i Turci i Rusi na dnu Crnog mora“
Pad Midhat-paše: „Britanija je slobodna kao vazduh“
Cena „odrešenih ruku“: Budimpeštanske konvencije
Dvoboji u Parlamentu: interesi imperija ili prava naroda
„Zlatni most“ za Rusiju: Londonski protokol
Put u rat
Bikonsfild traži okupaciju Galipolja
4. Premijerova diktatorska ovlaš?enja: rusko-turski rat i sukobi u vladi
Po?etak razlaza s Derbijem
Podrška kraljice, Lajard u Carigradu
Objava neutralnosti i Derbijeva nota
Gledstonove rezolucije: „prava Engleza“ protiv „ostatka ?ove?anstva“
Premijer traži saveznike
Rusi prelaze Dunav
Bikonsfildove odlu?ne mere
Borbena kraljica, oprezna vojska i neposlušni kabinet
Kolebanje Solzberija i panika u vladi
Plevna: zatišje i privatna diplomatija
„Sveprisutna sila“ i „suvozemni mešanac“
Premijerovi posredni?ki pokušaji
„Diplomatija Isto?nog pitanja je oli?enje demonskog“
Pad Plevne i po?etak obra?una s Derbijem
Prikupljanje mo?i u rukama Bikonsfilda
i pridobijanje Solzberija
Premijerovi zahtevi: ulazak u moreuze i ratni krediti
Bikonsfild pridobija javno mnjenje i potiskuje
Lorda Karnarvona
„Kada se kaže vlada, misli se na lorda Bikonsfilda“
Dolazak britanske flote pred Carigrad
i po?etak ratne opasnosti
5. „I mir i ?ast“: od San Stefanado Berlina
Mir u San Stefanu:
Ignjatijev je spreman na dogovor
Bikonsfild i Andraši traže kongres i reviziju ugovora
Mediteranska liga: premijerova naklonost prema Gr?koj
Upotreba indijskih trupa: negovanje muslimanske solidarnosti
Bikonsfildov takti?ki cilj: dogovor s Rusijom
Gnevni Andraši i zate?eni Ignjatijev: Rusija je izolovana
Puna prevlast nad kabinetom: Derbijeva ostavka
Bikonsfild i Solzberi: ko se kome priklonio?
Odbrana Britanske imperije: vest o pokretu indijske vojske
Trojni pregovori: sporazumi s Rusijom, Turskom i Austrougarskom
Uo?i polaska za Berlin: izbor izaslanika i sastavljanje uputstava
Susreti s Bizmarkom i Andrašijem i otvaranje Berlinskog kongresa
Isto?na Rumelija: Odbrana sultanovih prava
Bosna i Hercegovina, Srbija i Crna Gora: saradnja s Austrougarskom
Albanci, Rumuni i Grci: Razumevanje za „antislovenske rase“
Zatvaranje kongresa, astma i kostobolja
Vrhunac jedne karijere: trijumfalni povratak u London
„Imperija slobode, istine i pravde“
Gledston se ne predaje
III Pozna iskušenja (1878–1881)
1. Imperijalni poduhvati i balkanske nevolje
Umor od Balkana
Posredovanje izme?u dva carstva: okupacija Bosne i Hercegovine
Prodor u azijsku Tursku
Novi sukob s Rusijom
Avganistanci i Zului
Rusija se povla?i
Granice Gr?ke i Crne Gore: opasnost od „albanskog rata“
Dva neuspeha: pokolj u Kabulu i nastanak Dvojnog saveza
2. Poraz i smrt
„Midlotijanske kampanje“: Bikonsfild je pobe?en
Poslednji pogled na Balkan: podrška za Albance
Smrt lorda Bikonsfilda
IV Borba za mo?, slavu i prestiž
Napomene
Predgovor
1. poglavlje
2. poglavlje
3. poglavlje
Skra?enice
Izvori i literatura

Godina izdanja : 2018.

Broj strana : 512

Pismo : ćirilica

Povez : Tvrdi povez sa omotnicom

Format : 16 x 24

Težina : 930 g

ISBN : 978-86-7102-592-8

KOMENTARI (0)

Preporuka za čitanje