×

ESTETIKA PRAZNINE

Đanđorđo Paskvaloto

Prevela sa italijanskog Tina Perić

Studija o estetici umetničkih formi tipičnih za daleki istok - haiku, čajna ceremonija, ikebana, u kojoj je pojam praznine zastupljen kao kohezivno iskustvo koje bitno određuje estetiku ovih umetnosti.

Čajna ceremonija - ćanoju (chanoyu), slikarstvo tušem - sumije, poetska forma haiku, umetnost raspoređivanja cveća - ikebana, vrtovi „suvog pejzaža” - karesansui i no teatar, obrađeni su u ovoj studiji kao veoma očigledni primeri umetnosti u kojima je praznina prisutna i delotvorna posredstvom stvaralačkog čina i čulnih formi, odnosno realizuje se kao proces i kao „estetski objekat”.

Autor naglašava da mu namera nije bila da se pozove na neku estetsku teoriju koja bi prazninu shvatila kao princip ili objekat analize, nego da skrene pažnju na niz iskustava praznine i, naročito, na činjenicu da se ona mogu dostići samo praksom meditacije, pomoću koje se praznina preobražava od pukog koncepta u produktivnu energiju.

"Paskvaloto u ovom nadasve neobičnom i inspirativnom štivu proučava pojam, princip i estetsko u praznini, zasnivajući proučavanje na umetnosti i meditaciji u kulturama Istoka. Tako autor analizira izvor, iskustva, i prakse praznine u taoizmu, prazninu u budističkom kanonu, prazninu u zenu, baš kao i prazninu u ćanoju, umetnosti pijenja čaja, prazninu u sumije slikarstvu, haiku poeziji, ikebani, karesansuiju (japanskom vrtu) i prazninu u no tetaru.

Proučavajući prazninu u svim ovim aspektima, Paskvaloto analizira fenomen praznine koja u svim ovim slučajevima nije samo fizička i estetska, već i moralna i mentalna. Praznina je, po Paskvalotu, dodatna prilika za meditaciju, koja se krije u gestovima učitelja, igri svetlih i tamnih tonova u istočnjačkom slikarstvu, zvucima iz čajnika, kontaktu sa posudom za čaj. Paskvaloto nam ukazuje da je praznina na Istoku česta i moguća i zato što su pisanje i slikarstvo uvek bili povezane tehnike, u tehničkom i semantičkom smislu.

U svetu koji je prepunjen utiscima, kakofonijom, informacijama, frustracijma, evo knjige koja nas vraća suštinama istočnjačke kulture i misli, kojoj se Zapad sada, sve češće, obraća i vraća. Paskvaloto ukazuje da "vrhunska umetnost nastaje tamo gde se praznina uvodi u samo srce punog, tamo gde duh-dah može slobodno da kruži".

Sanja Domazet 

16.09.07 Danas 

Đanđorđo Paskvaloto

Profesor estetike na Univerzitetu u Padovi. Spada među značajne poznavaoce zena, a bavio se budizmom, asketizmom i orijentom. Cilj njegovog istraživačkog rada u okvirima komparativne filozofije jeste da uspostavi čvršće veze između istočne i zapadne misli. Jedan je od osnivača centra za proučavanje budističke kulture Maitreya u Veneciji.

Autor je nekoliko naučnih studija, među kojima se ističu East and West - Identity and intercultural dialogue (2003) i The buddhismo (2003). 

I IZVORI
1. Praznina u taoizmu
2. Praznina u budizmu
II FORME
1. Praznina u ?anoju
2. Praznina u sumije slikarstvu
3. Praznina u haiku poeziji
4. Praznina u ikebani
5. Praznina u karesansuiju
6. Praznina u no teatru

Godina izdanja : 2007.

Broj strana : 163

Pismo : Latinica

Povez : Tvrdi povez sa omotnicom

Format : 14,5 x 21

Težina : 315 g

ISBN : 978-86-7102-265-1

KOMENTARI (0)

Preporuka za čitanje